Egipt – Kair – zabytki

Bezkresna pustynia rozciągajaca się wokół współczesnej stolicy Egiptu kryje różnego rodzaju atrakcje. Kairczycy chętnie jeżdżą do zielonej oazy Fajum i do al-Kanatir, natomiast turyści mogą podziwiać tysiącletnie pomniki geniuszu ludzkiego – wspaniałe grobowce na nekropolach Starego Państwa oraz wczesnochrześcijańskie klasztory.

Abusir

Grupa czterech piramid z V dynastii w Abusir jest młodsza od zespołu w Gizie. Urok tego miejsca polega jednak przede wszystkim na tym, że turyści prawie tu nie zaglądają.

Najdalej na północ wysunięta i najlepiej zachowana jest piramida Sahure – tylko do niej można wchodzić. Przed piramidą stoi świątynia grobowa, częściowo zrekonstruowana, z odtworzonymi scenami z podróży morskiej i króla na polowaniu.

Po lewej stronie znajduje się bardzo zniszczona piramida Niuserre, z dobrze zachowaną aleją łączącą śwątynię dolną z grobową.

Dalej na południe jest piramida Neferirkare.
Na południowym zachodzie stoi nieukończona piramida Neferefre.

Sakkara

Sakkara jest jednym z najbogatszych stanowisk archeologicznych w Egipcie. Na tym terenie znajdują się zabytki powstałe na przestrzeni 3000 lat, od najstarszych budowli grobowych po koptyjskie klasztory.

Głównym obiektem nekropoli w Sakkarze jest piramida schodkowa Dżesera, pierwsza ze wszystkich piramid, pochodzi z XXVII w. p.n.e. Budowla jest bezprecedensowym dokonaniem w dziejach architektury. Wielki innowator Imhotep zastąpił cegłę kamieniem i w miejsce jednej mastaby wzniósł sześć, coraz mniejszych, ustawionych jedna na drugiej. Tak powstała piramida schodkowa.

Na wschód od piramidy, chronione taflą z pleksiglasu, widoczne są jedne z najstarszych napisów pozostawionych przez turystów – pochodzą z XII w. p.n.e. Po północnej stronie piramidy, przy jej podstawie znajduje się serdab, czyli mała kamienna komora, a w niej polichromowany, wapienny posąg Dżesera naturalnej wielkości. Posąg jest kopią – oryginał znajduje się w Muzeum Egipskim w Kairze.

Piramida Unisa – Komory tej zrujnowanej piramidy pokryte są gęsto kolumnami hiierglifów. Te tzw. Teksty Piramid są najstarszymi znanami przykładami hieroglifów odkrytych w komorach grobowych.

Wzdłuż drogi biegnacej na wschód od piramidy jest ponad 200 mastab, wiele wspaniale dekorowanych. Niektóre są otwarte dla zwiedzających.

Groby perskie – Groby z okresu perskiego, jedne z najgłębszych pochówków w Egipcie, usytuowane są na południe od piramidy Unisa. Spiralne, żeliwne schody dla turystów prowadzą z drewnianej budki na powierzchni do miejsca wiecznego spoczynku trzech perskich dostojników.

Piramida Teti z zewnątrz wygląda jak wzgórek piasku i kamieni. Warto jednak obejrzeć jej komorę grobową, w której znajduje się dobrze zachowany, ogromny granitowy sarkofag króla.

Mastaba Mereruki – Grób Mereruki jest ogromnym zespołem 33 pomieszczeń i jednym z najpiękniejszych obiektów w Sakkarze. Ściany przedsionków i komór pokrywają polichromowane reliefy ukazujące sceny z życia codziennego. W największej sali, z kamiennym kręgiem pośrodku, służącym do pętania zwierząt ofiarnych, jest naturalnej wielkości posąg Mereruki, który zdaje się wychodzić z wnętrza, aby przyjąć składaną mu ofiarę.

Mastaba Anchma-Hor – Grób Anchma-Hor zwany jest Grobem Lekarza, gdyż reliefy na jego ścianach przedstawiają operacje chirurgiczne.

Serapeum – Najdziwniejsza budowla w Sakkarze to niesamowita podziemna krypta świętych byków Apisów. Jest to długi, ciemny korytarz z bocznymi komorami, w których stoi 25 ogromnych granitowych sarkofagów, ważących każdy ok. 70 t. Kryły one niegdyś zmumifikowane szczątki świętych byków.

Matsaba Ti – Reliefy na ścianach tego grobu nie mają sobie równych pod względem informacji na temat życia codziennego w czasach Starego Państwa.

Eksedra Filozofów – Grupa rzeźb w pobliżu Serapeum pochodzi z czasów ptolemejskich. Ustawione półkolem figury przedstawiają sławnych greckich uczonych mężów. mi.in. Platona, Hezjoda i Homera. Eksedra była pierwotnie częścią świątyni wzniesionej w IV w. p.n.e. Świątynia od dawna nie istnieje i filozofowie siedzą samotnie wśród piasków pustyni.

Południowa Sakkara z zespołem mniejszych i źle zachowanych piramid znajduje się 2 km na południe od głównego zespołu. Najlepiej dotrzeć tam na koniu, ośle lub wielbłądzie – można je wynająć w pobliżu Serapeum.

Memfis

Starożytne miasto Memfis było stolicą w czasach Starego Państwa. Dziś na miejscu wspaniałego niegdyś miasta rosną gaje palmowe, znajdują się pola uprawne i wioski. Nieliczne odkryte pozostałości Memfis zgromadzone są w niewielkim muzeum pod gołym niebem w wiosce Mit Rahina. Najciekawszym z zabytków jest kolosalny wapienny posąg Ramzesa II, pozbawiony nóg, eksponowany w pozycji leżącej w pawilonie. W ogrodzie koło pawilonu są inne posągi Ramzesa II oraz sfinks z XVIII dynastii, największa, bo 80-tonowa, rzeźba z kalcytu, jaką odkryto w Egipcie.

Dahszur

To najbardziej odległy od Kairu zespół piramid, ale niezmiernie ważny dla historii rozwoju tych budowli. Są one młodsze od budowli w Sakkarze i Medum, a starsze od tych z Gizy i Abusir. Tak zwana Piramida Łamana jest uważana za najstarszą piramidę właściwą, formę przejściową między piramidą schodkową a regularnym ostrosłupem.

Fajum

Największa egipska oaza i popularny cel wycieczek Kairczyków.

Pozostałości świątyni krokodyli można oglądać w Kom Auszim, dawnym Karanis, mieście z III w. p.n.e., leżącym na północ od Medinat al-Fajum. Niektóre obiekty wykopane na tym stanowisku są eksponowane w niewielkim, miejscowym muzeum.

Spośród piramid znajdujących się wokół oazy dwie są warte uwagi, ale raczej tylko dla znawców zagadnienia: pochodząca z XII dynastii piramida w Hawarze i samotna piramida w Medum.

Birkasz – targ wielbłądów

Każdego ranka setki wielbłądów znajdują tu nowych właścicieli, ale największy ruch jest w piątki. Porykiwania zwierząt mieszają się z nawoływaniami targujących się handlarzy, a odór jest obezwładniający.

Zapory w Kanatir

W Kanatir Nil rozdziela się na dwie drogi: wschodnią Damiettę i zachodnią Rosettę. Wznisiono tu zapory, które miały regulować bilans wodny w delcie. Prace zaczęto w 1834 r. i zakończono w 1863 r.

Wadi Natrun

Dla starożutnych Egipcjan było to cenne źródło sody rodzimej, natronu, podstawowego składnika przy procesie mumifikacji. Później w czasach rzymskich izolacja doliny sprawiła, że znaleźli w niej schronienie przed prześladowaniami pierwsi chrześcijanie. Początkowo mnisi i pustelnicy żyli w jaskiniach, ale z czasem powstały tu liczne klasztory, z których do dziś przetrwały cztery. Każdy z nich otoczony jest wysokim murem z cegły mułowej i przypomina pustynną twierdzę.

Żródło: Egipt – przewodniki Wiedzy i Życia