Chorwacja – kuchnia

Jedzenie w Chorwacji jest bardzo urozmaicone, od świeżych ryb i owoców morza na wybrzeżu do potraw środkowoeuropejskich, takich jak gulasz w głębi lądu. Chorwacja ma własne gastronomiczne zwyczaje, z tym, że kuchnia nadmorska, ze względu na wielowiekowe panowanie Wenecji, zdradza wpływy włoskie, natomiast część lądowa przejęła wiele z kuchni Europy Środkowej, zwłaszcza Wiednia i Węgier. Dania z makaronu i pizze (na typowym włoskim cienkim spodzie) można zjeść w zasadzie wszędzie. Potrawy przyrządzane są z najświeższych produktów: mięsa, ryb i warzyw. Do tutejszych specjalności należą słynny owczy ser (paski sir) z wyspy Pag oraz suszona, a następnie wędzona szynka, zwana prsut. Ponieważ ceny w Chorwacji są na ogół niższe niż w krajach europy Zachodniej, można tu smacznie zjeść za stosunkowo niewielkie pieniądze.

Podstawą chorwackiej kuchni są dania słowiańskie z elementami pochodzącymi z krajów sąsiednich, które odegrały ważną rolę w dawnej i nowszej historii Chorwacji. Potrawy w głębi lądu przyrządza się z miejscowych produktów, takich jak mięso, warzywa strączkowe i zboża. Zdradzają one często wpływy środkowoeuropejskie (kuchni austro-węgierskiej). Na wybrzeżu, gdzie w dużym stopniu wykorzystuje się ryby, owoce morza i warzywa, dominują wpływy śródziemnomorskie, głównie weneckie.

Kuchnia wybrzeża Adriatyku:

Ryby to jedna ze specjalności wybrzeża. Świeżo złowione – podaje się na ogół z grilla. Najpopularniejsze są barwena, dorada, sola i piotrosz. Jada się również wiele owoców morza, od mule i kalmarów po ostrygi i homary.

Mięso z grilla często spotykane w menu to kawałki mięsa (wieprzowiny lub cielęciny) upieczone na węglu drzewnym. Podaje się je jako raznijci (szaszłyki z wieprzowiny) lub wszechobecne cevapcici (kotlety z dodatkiem cebuli i ziół). Mięso z grilla najczęściej jada się z frytkami oraz z sałatą z pomidorami i cebulą, niekiedy z dodatkiem papryki.

Dalmatinski prsut a paski sir to szynka z owczym serem. Dalmatyńska szynka suszona, a potem wędzona, ma charakterystyczny smak. Często podaje się ją ze słynnym owczym serem z wyspy Pag. Z dodatkiem oliwek stanowi doskonałą przekąskę.

Buzara to typowa specjalność dalmatyńska. Są to scampi duszone w sosie pomidorowym z cebulą i ziołami. Sos ten podaje się także do makaronu.

Sarma to potrawa zdradzająca pochodzenie tureckie. Liście kapusty faszerowane są mielonym mięsem z przyprawami i ziołami.

Ostrygi jada się na surowo, skropione sokiem z cytryny lub octem winnym i podaje z szalotką. Z ostryg słyną Kanał Limski i Ston.

Rizot – danie z ryżu (podobne do włoskiego risotta) przyrządzone z mulami i innymi owocami morza; pochodzi z Wenecji.

Manistra, zwana także manestra, to zupa z warzyw strączkowych i jarzyn, podobna do włoskiej minestrone. Zimową wersję o nazwie jota gotuje się z kapusty i fasoli.

Pasticada to gotowany na wolnym ogniu gulasz wołowy, często podawany z kluskami podobnymi do włoskich gnocchi. Widać tu połączenie elementów węgierskich i włoskich.

Kruh (chleb), zawsze świeży, jest często pieczony na miejscu, także w restauracjach. Wśród wielu rodzajów pieczywa jest też chleb z soją i sezamem.

Rozata to typowy dalmatyński deser przyrządzany z karmelu, jajek, mleka i gorzkiego likieru. Podaje się go na zimno.

Palacinka to najpopularniejszy deser w Chorwacji. Jest to naleśnik z dżemem, roztopioną czekoladą i siekanymi orzechami włoskimi.

Co pić w Chorwacji?

Wszędzie można kupić rozmaite napoje produkowane w Chorwacji, od piwa i wina do mocnych wódek gatunkowych. Chorwackie piwo jest zazwyczaj jasne, choć zdarzają się też gatunki ciemnego. Na licencji wytwarzane są takie znane marki, jak Stella Artois, Tuborg i Kaltenberg, a w irlandzkich pubach można wypić guinessa czy inne piwo irlandzkie. Winnice chorwackie dostarczają wiele gatunków wina białego i czerwonego, z czego większość nigdy nie opuszcza granic kraju. Brandy podawana jest raczej jako aperitif, a nie po posiłku, jak inne wódki gatunkowe, produkowane ze śliwek lub gruszek. Popularne są także wódki aromatyzowane ziołami, orzechami, a nawet miodem. Wodę z kranu można pić bezpiecznie, ale jest wiele marek butelkowanej wody mineralnej.

Źródło:  Chorwacja – Przewodniki Wiedzy i Życia